‘Efes, Yeni Yüzyılda Eski Bir Kazı’
Moderatörlüğünü Yard. Doç. Dr. Akın Ersoy’un yaptığı söyleşi 18 Ekim 2014’te İzmir Sanat’ta Efes Antik Kenti kazı başkanı Doç.Dr. Sabine Ladstatter ile gerçekleştirildi. Ladstatter devam eden projeler ve gelinen noktayla ilgili bilgiler aktardı:
Döneminin ticaret ve din merkezi olmasının yanı sıra pek çok uygarlığa ev sahipliği yapmış olan Antik Efes Kentinde kazılar 19. Yüzyılın 2. yarısında başladı. Artemis Tapınağı’nı bulmak amacıyla başlanılan kazılara bir süre sonra ara verilse de 1893 yılında geniş çaplı olarak kazı çalışmalarına tekrar başlandı.
Çalışmalar esnasında Selçuk’ta oluşturulan kazı evi bugün Efes civarındaki arkeoloji araştırmalarının yürütüldüğü bir merkez haline geldi. Bu çalışmalar çerçevesinde 1898 yılında Avusturya Arkeoloji Enstitüsü kuruldu. Kazı başkanı Doç. Dr. Sabine Ladstatter Efes’in önemini “Ticaretin, dinin merkezi olmuş, burada uygarlıklar, insanlar, dinler değişmiş. Ama ilginç olan Efes’te yaşam biçimi sürekli özünü korumuş” sözleriyle anlatır. Efes Antik Kenti’nde Bülbül Dağı yamacında yer alan iki adadan doğudaki insula Yamaç Evler 1, batıdaki ise Yamaç Evler 2 olarak adlandırılır. 1980 yılında özellikle Artemis Tapınağı ve Yamaç Ev 2’deki büyük kazı çalışmaları ön plana çıktı. 1990 yılında ise daha çok buluntuların analiz ve ilgili yayın faaliyetleri önem kazandı. Son dönemde yapılan kazı çalışmalarında yamaç evlerde ortaya çıkan duvar resimlerine eski havası yeniden kazandırılmaya çalışılıyor. Efes Antik Kenti’nin konut kompleksi Yamaç Ev 2’de bulunan 7 yerleşim biriminden ikisinin duvar resimlerinin restorasyonu büyük bir titizlilikle tamamlandı ve böylece 1 avlu ve 2 odadaki Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerine ait duvar resimleri, tüm ihtişamıyla gün yüzüne çıkarıldı.
Yakın dönemde Efes Antik Kenti, Ayasuluk Kalesi, St. Jean Bazilikası, Çukuriçi Höyük, Meryem Ana Evi ve daha birçok değeri içeren yönetim alanı için hazırlanan ve 2014 yılı ortasında alanın Danışma ve Eşgüdüm-Denetleme Kurulları tarafından da uygun bulunan yönetim planının yürürlüğe girmesiyle, Efes’in dünya miras alanı adaylığı için en önemli aşamalardan olan ICOMOS (Dünya Anıtlar ve Sitler Konseyi) değerlendirmesi de başarıyla tamamlandı
