TEMA METNİ
YAŞAMSAL/VİTAL
İnsanlık, gezegensel sınırları zorlayan antroposen çağında doğayla ilişkisini kırılgan hale getirmekle kalmadı, doğanın sürdürülebilir ve dirençli mekanizmalarına giderilmesi zor hasarlar da verdi. Küresel iklim krizinin depremler, orman yangınları, deniz salyaları, seller, virüsler, kapıda bekleyen erozyon, kuraklık ve su baskınlarına eşlik ettiği; savaşlar ve göçlerle tanımlanan insani krizle dönüşen demografi ve coğrafyayı izliyoruz çaresizlikle. Gezegenin ve insanlığın verdiği bu zorlu mücadelede tasarımın yenileyici ve onarıcı becerisine olan gereksinim her zamankinden daha fazla. Tasarım bir yandan insanın ilerlemeci ve eril niteliğiyle bu olanlarda pay sahibi. Öte yandan paradoksal olarak koruyucu, dişil ve sorumlu pratiklerle yarattığı çevresel ve sosyal etkileri iyileştirme çabası içinde.
Tam da bu bağlamdan yola çıkarak İyi Tasarım İzmir’in yedinci edisyonu için kolları sıvadık. Tasarımın etik ve sorumlu yolculuğuna bir katkı olarak, “yaşamsallığı” ve yaşamın dişil bir enerjiyle sürdürülebilmesi için tasarımın radikal değişim yaratan rolünü sorgulamaya davet ediyoruz katılımcı ve izleyicileri. “Yaşamsal” temasıyla tasarım söyleminin ve eyleminin tüm paydaşlarını aşağıdaki sorulara yanıt aramaya çağırırken, üretim alanına yenilikçi yöntemler ve ayırt edici tasarım çıktıları kazandırmayı hedefliyoruz.
Doğayla kurduğumuz ilişkide; insanın insanla ve insan dışı canlılarla kurduğu örüntülerdeki birlik, bağlılık ve hemhal olma durumunu genişleterek nasıl bir ortakyaşam/eşyaşam oluşturabiliriz? Tasarım sayesinde insan, insan dışı canlılarla eşyaşam ve ortak bir yuva nasıl oluşturabilir? Tasarımın salt kendi içine dönük iyileştirici ve onarıcı çabasını nasıl öteye taşıyabiliriz? Tasarımı, kaynaklarını tükettiği ve yararlandığı biyolojik ekosistem ve sosyal sisteme karşı sorumlu kılan ortakyaşam/simbiyotik bir sürdürülebilirlik anlayışını nasıl güçlendirebiliriz? Bunun için tasarımı, insanın fiziksel evrende yaşayan tüm canlılarla ve teknolojik evrenle ortak bir döngüsel varoluş içerisinde yaşamı kutsayan, var eden, koruyan, dönüştüren ve yeniden inşa eden bir iksir olarak hayal edebilir miyiz?
Tasarımı “yaşamsal” kılmak için; ekolojik boyutta ekosistemdeki tüm canlıların ve sistemlerin ayrılmaz biçimde birbirine bağlı olduğunu bilerek, yeryüzünde yaşayan her türlü varlığa nezaketle ve şiddetsiz davranabilir miyiz? Eko-feminist bir anlayışla dişil bilgeliğin dönüştürücü gücünden nasıl beslenebiliriz? Biyolojik döngünün teknolojik döngüyle dengelendiği; toprağa karışan, toprakla eş yaşayan, yabanıl hayata saygı duyan biyotasarım çözümlerini ve sistemlerini geridönüşümün yerine koyabilir miyiz?
Tasarım; üretim ve tüketim döngüsünde doğanın ve insanın sınırlarını zorlamayan, olması gerektiğinden fazla ve hızlı üretim döngüleri yerine, nesnelerin gerçek zamanını arayan, kullanım değerini yücelten bir biçimde türetim ve yavaşlık tavrını nasıl içselleştirebilir? Özen etiğini benimseyerek iyileştirici, sağaltıcı, onarıcı bir tavrı; tamir, restorasyon, yeniden kullanım ve ileridönüşüm pratikleriyle nasıl daha ileriye taşıyabilir? “Döngüselliği” daha fazla üretim ve tüketime devam edebilmek adına geçici bir çözüm olarak görmenin yerine; doğadan, yaşamdan ve toplumdan çaldığı kaynaklara, nesnelere, emeğe iade-i itibar etmesi ve vefa göstermesi mümkün mü? Tasarım, kapalı devre kaynaklardan beslenen ve katkı sağlayan bir pratik olabilir mi?
Sosyal boyutta tasarım, kaynakların ve varlıkların toplumlar ve bireyler arasında eşit ve adaletli biçimde dolaşımını ve paylaşımını sağlayan daha dayanışmacı ve şeffaf bir karaktere sahip olabilir mi? Çokuluslu bir coğrafyaya sahip küresel değer zincirinde emek ve atık kolonileri olarak konumlanan tüm halklar ve topluluklar için tasarım ekolojik ve sosyal bağlamda sağaltıcı olabilir mi? Savaş ve göç gibi insani krizlere uyum sağlamak durumunda kalan insanın yeni aidiyet mekânları, yuva ve topluluk inşa etme çabasına tasarım nasıl dahil olabilir? Farklı fiziksel özellikte, farklı etnik, sosyal sınıf, yaş ve cinsel kimliğe sahip insanlara tasarım radikal bir şefkatle nasıl ulaşabilir; kapsayıcı, dahil eden ve empati kuran bir karakteri nasıl benimseyebilir?
04 Ekim, Salı [Yer: Kültürpark Atlas Pavyonu]
15.30
Açılış
Mehriban Yanık, İzmir Büyükşehir Belediyesi Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi Başkanı
Elif Kocabıyık Savasta, İzmir Büyükşehir Belediyesi Akdeniz Akademisi Şube Müdürlüğü Tasarım Koordinatörü
Valerio Giorgio, İzmir İtalya Konsolosu
Yaşamsal/Vital: Tema Tanıtımı
Şölen Kipöz, Derya Irkdaş Doğu; Tema Küratörleri
Etkinlik Program Tanıtımı
Çiçek Ş. Tezer Yıldız, Özgül Kılınçarslan, Onur Mengi, Emre Yıldız; Etkinlik Program Ekibi
☕ Kahve Arası [16.40 – 17.00]
17.00
DAVETLİ TEMA KONUŞMASI •Yaşamsallık ve Sürdürülebilirlik: Sürdürülecek Olan Nedir?
Vitalism and Sustainability: What is to be Sustained?
Otto von Busch, Parsons School of Design
*Çevrimiçi https://url24.top/oerWE
18.00
PERFORMANS ve SERGİ AÇILIŞI •
Ağaç Olmak: Ağaçlar Bize Ne Anlatır?/Becoming Tree: What Do Trees Tell Us?
Studio Spaces Between-Gülistan Kenanoğlu & Çağlar Hanaylı
Performans Sanatçıları / Performing Artists: Bárbara Serafim-Ø03, Lale Madenoğlu-Olduğu gibi/As it is
07 Ekim, Cuma
16.00
SERGİ TURU •
İyi Tasarım/Good Design İzmir_7 Sergi Program Koordinatörleri Özgül Kılınçarslan ve Onur Mengi’nin eşliğinde
☕ Kahve Arası [17.30 – 18.00]
18.00
PANEL • Yaratıcı Alanlarda Ortakyaşam Tecrübeleri
Moderatör: Elif Kocabıyık Savasta, İzBB Akdeniz Akademisi Şube Müdürlüğü Tasarım Koordinatörü
Emre Gönlügür, İzmir Ekonomi Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi
Ferhat Kentel, Sosyolog [Bayetav/Bir Arada Yaşarız Eğitim ve Toplumsal Araştırmalar Vakfı]
Ezgi Bakçay, Sanat Kuramcısı [Karşı Sanat Çalışmaları]
08 Ekim, Cumartesi
14.00
PANEL • Yapının Ekolojisi: Yaşamın Parçası Olarak Yapılar
Doğal Yapı Malzemeleri ve Yöntemleri Derneği (DYMD)’nin kurgusu ve yürütücülüğünde
Moderatör/Konuşmacı: Burcu Kındır, Mimar [DYMD, Okil Doğal Yapı Malzemeleri]
Merve Titiz Akman, Sürdürülebilir dönüşüm için planlama ve iletişim uzmanı [DYMD]
Melih Aşanlı, Ekolojik Tasarımcı, [DYMD]
Ömer Saatcıoğlu, Mimar [DYMD,Kültür Üniversitesi Mimarlık Fakültesi]
☕ Kahve Arası [15.30 – 16.00]
16.00
PANEL • Dayanışmacı ve Şeffaf Ağlarda Kolektif Deneyimler
Moderatör: Aren Emre Kurtgözü, Endüstriyel Tasarımcı [TED Üniversitesi Endüstriyel Tasarım Bölümü]
Yaşar Adanalı, Ürbanist/Araştırmacı [Postane, İstanbul]
Akın Erdoğan, Ekonomist [Zeytince Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği]
Güneşin Aydemir, Doğa ve İnsan Gözlemcisi [Çamtepe Ekolojik Yaşam Merkezi]
☕ Kahve Arası [17.30 – 18.00]
18.00
PANEL • Yere Tasarım Gözüyle Bakmak
Moderatör: İpek Akpınar, Mimar [İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Mimarlık Fakültesi]
Sinan Logie, Mimar/Sanatçı [Bilgi Üniversitesi Mimarlık Fakültesi]
Bihter Almaç, Mimar/thisisbidon Kurucusu [İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi]
Ozan Avcı, Mimar [MEF Üniversitesi Sanat Tasarım ve Mimarlık Fakültesi]
11 Ekim, Salı
13.00
SÖYLEŞİ • Dişil Biyofilya
Female Biophilia
İzmir İtalyan Konsolosluğu Davetli Tema Konuşması
Giulia Tomasello, Etkileşim Tasarımcısı
*Çevrimiçi https://bit.ly/3EpxB17
15.00
SÖYLEŞİ • Yaşayan Biçimler: Görsel Veri Öykülerini Tasarlamak
Living Shapes: Designing Visual Data Narratives
İzmir İtalyan Konsolosluğu Davetli Tema Konuşması
Federica Fragapane, Görsel İletişim ve Bilgilendirme Tasarımcısı
*Çevrimiçi https://bit.ly/3V90hBo
17.00
PANEL • Mimarlık ve Bakım Emeği
Architecture and Care Labor
Moderatör: Derya Özkan, İzmir Ekonomi Üniversitesi İletişim Fakültesi Sinema ve Dijital Medya Bölümü
Elke Krasny, Viyana Güzel Sanatlar Akademisi
Marvi Mazhar, Mimar Marvi Mazhar & Associates
*Çevrimiçi https://bit.ly/3McUsig
14 Ekim, Cuma
14.00
PANEL • Aylak Mutfak: Ekolojik Kriz ve Gıda Sistemi Tasarımı
Moderatörler: Cansu Pelin İşbilen, Mimar [Aylak Mutfak]; Akın Erdoğan, Ekonomist [Aylak Mutfak]
Funda Barbaros Özay, Akademisyen [Ege Üniversitesi İktisat Bölümü]
Mesut Yüce Yıldız, Akademisyen
Melis Baloğlu, Görsel Tasarımcı, Mimar
Iraz Candaş, Permakültür, Toprak Yenileme ve Kompost Danışmanı
☕ Kahve Arası [15.30 – 16.00]
16.00
PANEL • Feminist-Kuir Ekolojiler: Disiplinlerötesi Pratikler, Tahayyüller
Moderatör: Yağmur Yıldırım, Mimar, Akademisyen [Kadir Has Üniversitesi Ortak Dersler Bölümü]
Eda Gecikmez, Sanatçı, Akademisyen [Kadir Has Üniversitesi Ortak Dersler Bölümü]
Ezgi Hamzaçebi, Edebiyatçı, Akademisyen [Özyeğin Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Bölümü, Türkçe Edebiyat]
☕ Kahve Arası [17.30 – 18.00]
18.00
PANEL • Canlı Sistemlerle Tasarım: İnsan ve Doğa Arası Biyo-Tasarım Yaklaşımları
Moderatör: Derya Irkdaş Doğu, İzmir Ekonomi Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi
Ayça Tokuç, Mimar [Türkiye Biyotasarım Takımı, Dokuz Eylül Üniversitesi Mimarlık Bölümü]
Yiğitalp Behram, Mimar [Rolab Studio]
Türker Kılıç, Beyin ve Sinir Cerrahı [Avrupa Bilim ve Sanat Akademisi üyesi, Bağlantısallık ve Yaşamdaşlık Kitabının Yazarı]
15 Ekim, Cumartesi
13.00
PANEL • Modanın Döngüsel Varoluşu ve Sürdürülebilir Moda Lisanı
Moderatör: Şölen Kipöz, İzmir Ekonomi Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi
Damla Özenç, This Is Mana
Dilek Altan, Sürdürülebilir Moda Lisanı
Ebru Debbağ, Soorty Enterprises Direktörü (Satış, Pazarlama, Sürdürülebilirlik) ve Indigofriends kurucusu
Sanem Odabaşı, Sürdürülebilir Moda Lisanı
☕ Kahve Arası [14.30 – 15.00]
15.00
PANEL• Moda için Yaşamsallık Rehberi/Modanın Yaşamsallığa Katkısı
Ege Giyim Sanayicileri Derneği (EGSD) işbirliğiyle gerçekleşen projenin ardından
Sunuş: Hayati Ertuğrul, EGSD Yönetim Kurulu Başkanı
Moderatör: Şölen Kipöz, İzmir Ekonomi Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi
Yasin Akçakaya, Akçakaya Tekstil
Fırat Yüksel, Egedeniz Tekstil
Mahmut Demirkapı, Hugo Boss
Mukadder Özden, Simurg Tasarım Tekstil
Filiz Özbengi Uslu, Proje Akademik Asistanı, İzmir Ekonomi Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi
İzmir Ekonomi Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Tekstil ve Moda Tasarımı Bölümü öğrencileri
☕ Kahve Arası [16.00 – 16.30]
16.30
ATÖLYE TURU •
İyi Tasarım/Good Design_7 Atölye Program Koordinatörü Emre Yıldız’ın eşliğinde
18.30
Buluşma •
İyi Tasarım/Good Design İzmir_7 Biterken
Yer: Kültürpark Atlas Pavyonu
Ağaç Olmak: Ağaçlar Bize Ne Anlatır?
Becoming Tree: What Do Trees Tell Us?
Studio Spaces Between-Gülistan Kenanoğlu & Çağlar Hanaylı
Performans Sanatçıları/Performance Artists
Bárbara Serafim-Ø03
Lale Madenoğlu-Olduğu gibi/As it is
Kahvaltıdan Sonra
After Breakfast
Özge Tektaş
Pandora: Dijital Evrene Doğru
Pandora: Into the Verse
İzmir Ekonomi Üniversitesi, Tasarım Çalışmaları Stüdyosu
Izmir University of Economics, Design Studies-Onur Mengi & Zeynep Arda
Sergi Tasarımı/Exhibition Design: Cenk Berke Budak, Filiz Özbengi Uslu, İsmailcan Angın, Oğul Görgülü
studioSUSTAIN 2017-2021: Sürdürülebilirlik, Yerellik, Tasarım
studioSUSTAIN 2017-2021: Sustainability, Locality, Design
İstanbul Bilgi Üniversitesi, Endüstriyel Tasarım Bölümü
Istanbul Bilgi University, Dept. of Industrial Design-Simge Göksoy & Aslı Kıyak İngin
Yeniden Yapılanma
Re-constructed
Jörn Fröhlich
Biyofabrik Hasadı
Harvesting Biofabrics
Filiz Özbengi Uslu, Gözde Damla Turhan, Selen Çiçek
Karşılaş(ama)ma: Aşina Olunmayana Alışılagelmiş Davranışlar
mis-meet: Habitual Gestures for the Slightly Unfamiliar
Bihter Almaç
Mimarlığın Ehlileştirilmemiş Alanlarında Bir Konuşma
A Conversation from the Wild Fields of Architecture
Bihter Almaç
8-9-13 Ekim [Çevrimiçi]
Yuva Kurmanın Sanal Yolları
Virtual Ways of Settling Down
Nur Sipahioğlu, Melahat Kaya Koç
7-10-12 Ekim [Çevrimiçi]
Yuva
Nest
Yağmur Özcan, Ayberk Aykaç
5-6-7-8-9-10-11-12-13-14 Ekim [Fiziksel]
Ağaçtan Ağaca
Tree to Tree
Barış Bilen Atal
5-8-9-14 Ekim [Fiziksel]
Yaşamsallığın Bahçesi
Garden of Vitality
Dilek Himam Er, Elif Tekcan, Melis Baloğlu
6-7-8-9-10-11-12-13-14 Ekim [Fiziksel]
Rüzgârla Konuşmak
Talking to the Wind
Berk Selamoğlu, Mauricio Gabriel Morales Beltran
7 Ekim [Fiziksel]
Beden İçin Giysi/Yuvanın İnşasında Soma Tasarım Yaklaşımı
Soma Design Approach in the Construction of the Garment/Nest for the Body
Ezgi Akpınarlı, Hazal Ekser
10-11 Ekim [Fiziksel]
Soil Chromatographic Baskı Atölyesi
Soil Chromatographic Print Workshop
Pınar Boztepe Mutlu
11 Ekim [Fiziksel]
Düşünseli
Pensieve
Cansu Pelin İşbilen
12-13 Ekim [Fiziksel]
Mikro Ortakyaşam Coğrafyaları Deneysel Kartografi Atölyesi
Micro Symbiotic Geographies Experimental Cartography Workshop
Gizem Hediye Eren, Merve Buldaç
Yer: Kültürpark Atlas Pavyonu
Ode to Simplicity
Yönetmen/Direktor: Gözde Karatekin, Ren
Sessiz/Quiet
Süre/Time: 2ꞌ46ꞌꞌ
Genel Koordinasyon/General Coordination: İzmir Büyükşehir Belediyesi Akdeniz Akademisi/Izmir Metropolitan Municipality Mediterranean Academy
Tema Kürasyonu/Theme Curations: Şölen Kipöz & Derya Irkdaş Doğu
Söyleşi ve Panel Programı Geliştirme/Program Development of Panels and Talks: Çiçek Ş. Tezer Yıldız
Sergi Programı Geliştirme/Exhibition Program Development: Özgül Kılınçarslan & Onur Mengi
Atölye Programı Geliştirme/Workshop Program Development: Emre Yıldız
Lojistik ve Teknik Koordinasyon/Logistics and Technical Coordination: Onur Kocaer
Sosyal Medya ve Etkinlik Koordinasyonu/Social Media and Events Coordination: Beste Uğur
Görsel Kimlik ve Grafik Tasarımı/Visual Identity and Graphic Design: Ahmet Ulukaya
Proje Ekibi
Şölen KİPÖZ Tema Küratörü
Derya IRKDAŞ DOĞU Tema Küratörü
Çiçek TEZER YILDIZ Program Geliştirme
Onur MENGİ Sergi Geliştirme
Özgül KILINÇARSLAN Sergi Geliştirme
Emre YILDIZ Atölye Geliştirme
Beste UĞUR Etkinlik Koordinatörü
Ahmet ULUKAYA Grafik Tasarım
İzmir Akdeniz Akademisi Ekibi
Elif Kocabıyık Tasarım Koordinatörü
Bahar ARAT YAMA Tasarım Asistanı
Özgür YURTTAŞ ERDA Tasarım Asistanı
Mustafa DEMİRÖZ Teknisyen