İzmir Akdeniz Akademisi, Türkiye ve Dünya’nın uzun bir süredir yaşadığı ekonomik, toplumsal ve ekolojik sorunlara karşı eleştirel bir bakış açısının ötesinde, mevcut düzene alternatif yaklaşım biçimlerini ve deneyimleri farklı yönleriyle ortaya koymak ve tartışmak amacıyla 15-16 Kasım 2019 tarihlerinde Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde Toplumsal Sorunlar için Yeni Arayışlar Sempozyumu’nu gerçekleştirdi.
Kavramsal Çerçeve
Uzun bir süredir hem Türkiye’de hem de tüm Dünya’da kentler; toplumsal, ekonomik ve ekolojik dar boğazlarla karşı karşıya. Çalışma koşullarından yaşam çevrelerimizi nasıl inşa ettiğimize, ulaşım biçimlerinin sürdürülebilirliğinden nasıl beslendiğimize, öğrenim ortamlarımızdan ekolojik kaynaklarımızın sürdürülebilirliğine yönelik kaygılar ve hoşnutsuzluklar giderek artmaktadır. Dünya’nın farklı coğrafyalarında süregiden çatışma koşulları nedeniyle, yerinden edilen toplumların farklı coğrafyalarda yeni bir yaşam kurmalarının getirdiği zorluklar da artmakta, toplumları birlikte yaşamanın koşullarını yeniden düşünmeye zorlamaktadır. Mevcut kurumsal yapılar, bu sorunlara yanıt üretmekte zorlanmakta; üretilen yanıtların toplumun geniş kesimlerinin ihtiyaç ve beklentilerine yanıt veremedikleri gibi, giderek derinleşen ve karmaşıklaşan sorunlara köklü çözümler üretmekte yetersiz kaldıkları görülmektedir.
Bu durum, bir yandan mevcut düzenin ve onun sorunları karşısında önerilen değişikliklere eleştirilerin artmasına neden olurken; bunlara tepki olarak ortaya çıkan hareketlerse, özellikle baskı ve tehditlerin arttığı bir ortamda sönümlenmekte ya da etkileri sınırlı olabilmektedir. Bu koşullar, toplumları yeni arayışlara zorlamaktadır. Nitekim son zamanlarda farklı toplumsal kesimlerin mevcut sorunları aşmak üzere, farklı biçimlerde örgütlendikleri [dayanışma ağları, platformlar, topluluklar vb.], mevcut düzen içinden çıkan çözüm önerilerine seçenek oluşturma iddiası taşıyan somut pratiklerin, farklı toplum kesimleri tarafından geliştirildiği izlenmektedir. Yanı sıra, artan sorunlara kentlerin yönetiliş biçimini, sivil toplumla yerel yönetim arasındaki hiyerarşik sınırları ortadan kaldıracak nitelikte, özgün yönetim pratikleri geliştirerek yanıt veren yerel yönetim örnekleri de bulunmaktadır.
Eleştirel bir söylemin ötesine geçerek, mevcut düzene alternatif yaklaşım biçimlerini somutlaştıran bu pratiklerin, farklı yönleriyle tartışılması ve elde edilen deneyimin irdelenerek, bakış açılarının ve yaklaşımlarının kavramsallaştırılması son derece önemlidir. Toplumsal Sorunlar İçin Yeni Arayışlar Sempozyumu, bunu gerçekleştirmeyi amaçlamakta olup, bu deneyimlerin oluşumuna katkıda bulunan sivil oluşumları, yerel-bölgesel yönetimleri, araştırmacı ve akademisyenleri aşağıdaki sorulara yanıt aramaya davet etmektedir.
1. Yeni pratiklerin ortaya çıkmasını zorlayan koşullar ve bunun gerçekleşme süreci üzerine tartışmalar.
2. Farklı siyasi-ekonomik-toplumsal bağlamlarda ortaya çıkan deneyimler arasındaki benzerlikler ve farklılıklar nelerdir?
3. Yeni oluşumların gelişmesine dayanak oluşturan değerler ve kavramlar nelerdir? Yaygın pratiklerin, kurumların dayandığı değerlerden ve kavramlardan nasıl farklılaşmaktadır?
4. Mevcut düzenden farklılaşan bir alternatif olma olanakları ve sınırlılıkları nelerdir?
5. Bu yeni oluşumların, varlıklarını sürdürebilmelerinin koşulları nelerdir? Karşı karşıya oldukları zorluklar nelerdir? Bu zorluklar nasıl aşılabilir?
6. Bugünün koşullarını ve bu koşullarda inşa edilmeye çalışılan pratikleri, geçmişte ortaya çıkan deneyimlerden farklı kılan nedir? Bir süreklilik olarak ele alınabilir mi? Bütünüyle farklı bir deneyim mi?
7. Ortaya çıkmakta olan yeni deneyim ve pratikler nasıl kavramsallaştırılabilir?
TOPLUMSAL SORUNLAR İÇİN YENİ ARAYIŞLAR
SEMPOZYUM PROGRAMI
15-16 Kasım 2019
Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi-İzmir
15 Kasım 2019 Cuma
10.00-10.30 Açılış Konuşmaları
Alp Yücel Kaya [Prof. Dr., Ege Üniversitesi, İzmir Akdeniz Akademisi Bilim Kurulu Üyesi ve Tarih Koordinatörü]
Mustafa Özuslu
[İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkan Vekili]
10.30-12.00 I. Oturum
Yerel Yönetimde Alternatif Modeller
Moderatör: İlhan TEKELİ [Prof. Dr., ODTÜ, İzmir Akdeniz Akademisi Kurucu Onursal Başkanı]
Ulaş Bayraktar [Doç. Dr.]
Paylaşan Kentler: Bir İhtimal Daha Var O Da Dayanışma Mı Dersin?
Ismael Blanco [Doç. Dr., Barselona Özerk Üniversitesi, Yönetim ve Kamu Politikası Enstitüsü Müdürü]- Ricard Gomà [Prof. Dr., Barselona Özerk Üniversitesi, Bölgesel ve Metropol Çalışmaları Enstitüsü Müdürü]
Aşağıdan Alternatifler İnşa Etmek: Barselona’da Toplumsal Yenilenme ve Yeni Belediyecilik
Ulus Atayurt [Express Dergisi, Bir+Bir Kültür Derneği]
Üç Örnekte Yerel Yönetim ve Dayanışma Ekonomisi İlişkisi
13.00-14.30 II. Oturum
Üretim ve Tüketimde Alternatifler-I
Moderatör: Aslıhan Aykaç Yanardağ [Prof. Dr., Ege Üniversitesi]
Emel Karakaya Ayalp [Dr. Öğr. Üyesi, İzmir Demokrasi Üniversitesi]-Zerrin Çelik [Dr., Ziraat Yüksek Mühendisi, Tarım Bakanlığı Araştırma Enstitüsü]-Fatih Özden [Dr. Araş. Gör., Ege Üniversitesi]
İzmir’de Alternatif Tarımsal-Gıda Sistemi ve Kentsel Gıda Planlamasının Olanakları
Kirsten Koop [Dr., Grenoble Alpes Üniversitesi]
Alp’lerde Norm Yıkıcı Toplumsal Yenilenmelerin Düzenlemesi ve Modellenmesi
Umut Kocagöz [Araştırmacı-Aktivist]
Demokratik Yurttaşlık Bağlamında Gıda İnisiyatifleri
Zafer Yenal [Prof. Dr. Boğaziçi Üniversitesi] – Derya Nizam [Dr. Öğr. Üyesi İzmir Ekonomi Üniversitesi]
Karakılçık ve Seferihisar Deneyiminden Ne Öğrendik? Yerel Yönetimler, Tarım ve Gıda
14.45-16.00 III. Oturum
Üretim ve Tüketimde Alternatifler-II
Moderatör: Şükrü Özen [Prof. Dr. İzmir Ekonomi Üniversitesi]
Berkin Şafak Şener [Genç İşi Kooperatifi]
Gölgelerin Gücü Adına: Ekonomik Demokrasi İçin Sosyal Kooperatifler
Derya Nizam [Dr. Öğr. Üyesi İzmir Ekonomi Üniversitesi]
İzmir’de Yerel Kalkınma Stratejileri ve Kooperatifleşme Deneyimlerinin Sosyolojik Bir Analizi
Duriye Kayser [S.S. Urla Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi]
Örgütleniyoruz, Birbirimizden Öğrenerek Güçleniyoruz
Pelin Atakan [CIHEAM Hanya Akdeniz Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü]
Topluluk Destekli Tarım: Sosyal Sermaye Sürdürülebilirlik Hakkında Ne Söylüyor?
16.15-17.00 Forum
16 Kasım 2019 Cumartesi
10.00-12.30 IV. Oturum
Adalet Arayışı ve Toplumsal Mücadeleler
Moderatör: Ayşen Uysal [Prof. Dr., Paris Siyasal ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi]
Orhan Gazi Ertekin [Hakim]
Olağanüstü Hal ve Türkiye’de Avukatlığın Dönüşümü
Fevzi Özlüer [Avukat]
Ekoloji Mücadelelerinin Hukuk Yapabilirliği ve Ekolojik Haklar Merkezi Deneyimi
Selçuk Kozağaçlı [Avukat]-Arif Ali Cangı [Avukat]
Başı Adalet, Kuyruğu Hukuk Olan Bir Yılan
Begüm Özden Fırat [Doç. Dr., Mimar Sinan Üniversitesi]
Kentsel Müşterekler Mücadelesi ve Müşterek Mülkiyet İddiaları
Senih Özay [Avukat]
Yeni Arayışlarda, Özellikle Adalet ve Toplumsal Mücadelelerde Arayış Denemeleri
Hayriye Özen [Prof. Dr. İzmir Ekonomi Üniversitesi]
Yerel Çevre Mücadeleleri, Siyaset ve Yargı
13.30-14.40 V. Oturum
Farklılıklar ve Bir Arada Yaşam
Moderatör: Cansu Akbaş Demirel [İzmir Dayanışma Akademisi]
Lülüfer Körükmez [Dr., Türkiye İnsan Hakları Vakfı, İzmir Dayanışma Akademisi]
Göç, Dayanışma ve Vatandaşlık Rejimleri/Pratikleri
Zerrin Kurtoğlu [Prof. Dr., İzmir Dayanışma Akademisi]
Mültecilik: Lanet mi Armağan mı?
Fırat Genç [Dr. Öğr. Üyesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi]
Kamusallığın Çözülüşü, Karşıt İmkânlar ve Müşterekler Politikası
15.00-15.45 Forum
15.45-16.30 Değerlendirme Oturumu
Moderatör: Alp Yücel Kaya [Prof. Dr., Ege Üniversitesi, İzmir Akdeniz Akademisi Bilim Kurulu Üyesi ve Tarih Koordinatörü]
İlhan TEKELİ [Prof. Dr., ODTÜ, İzmir Akdeniz Akademisi Kurucu Onursal Başkanı]
SEMPOZYUM DÜZENLEME KURULU
Prof. Dr. Alp Yücel Kaya [Ege Üniversitesi, İktisadi İdari Bilimler Fak. ]
Av. Arif Ali Cangı
Doç. Dr. Aslıhan Aykaç [İzmir Ekonomi Üniversitesi İşletme Fak. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler]
Doç. Dr. Ayşegül Sabuktay [İzmir Akdeniz Akademisi Müdürü]
Doç. Dr. Burcu Şentürk [Ege Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fak. İşletme Böl.]
Dr. Öğr. Üyesi Derya Nizam [İzmir Ekonomi Üniversitesi Fen-Edebiyat Fak. Sosyoloji Böl.]
Dr. Dilek Akyalçın Kaya [Tarihçi, Meltem Dergisi Editörü]
Araş. Gör. Dr. Fatih Özden [Ege Üniversitesi Ziraat Fak. Tarım Ekonomisi Böl.]
Dr. Güldem Özatağan [Bağımsız Araştırmacı]
Özgür Gökmen [Siyaset Bilimci, Meltem Dergisi Editörü]
Prof. Dr. Şükrü Özen [İzmir Ekonomi Üniversitesi İşletme Fak. İşletme Böl.]
Dr. Zerrin Çelik [Ziraat Y. Mühendisi, Tarım Bakanlığı Araştırma Enstitüsü]